ङ्योइबाः मोक्कोन बिमा ङ्हाच्छा वागीश्वरी कलेजसे ह्रेङ्बा दुइहिन्दे अपेक्षा लाबा क्युएए याङ्बासे ह्राङ, चोहो थेन वागीश्वरी थेमेता थुजेछे मुला । क्युएए याङ्बा थेन आयाङ्बाला फेबा महत्व तिगा मुला ?

कासालः क्युएए बिबा ‘क्वालिटी एस्युरेन्स थेन एक्क्रीडिटेशन’ हिन्ना । नेपालीरि बितोमा ‘गुणस्तर सुनिश्चितता थेन प्रत्याय’ हिन्ना । चु ह्युल न्हाङरि चल्दिबा ग्रेन शैक्षिक गेन्दुनकादेता क्योइताम (मुल्याङ्कन) लाबा गोर्कि व्यवस्थित थेन महत्वपूर्ण प्रक्रिया हिन्ना । चुसे खाजिबा खाजिबा गेन्दुनकादे ग्युइसेर थुमरि गुणस्तरला न्युनतम मापदण्ड छ्योना लासि संचालित मुला बिसि उन्बा गे लामुला ।  चुसे गेन्दुनला शैक्षिक, भौतिक, प्रशासनिक आन्हेम व्यवस्थापन गुणस्तरीय मुला बिबा सुनिश्चित लाबला छ्याम ह्युल थेन फिग्र्याप ह्युल्ला मापदण्ड आन्सारला ग्युइसेर प्रणालीता प्रतिस्पर्धी विश्वासनीय आन्हेम प्रभावकारी स्होबा लक्ष्य थान्बा तामुला ।

सानोठिमी, भक्तपुररि मुबा विश्वविद्यालय अनुदान आयोग (युनिभर्सिटी ग्य्रान्टस कमिसन नेपाल) क्युएए याङ्बारि प्रोसेसरि चिबा ग्रेन शैक्षिक गेन्दुनकादे विश्वविद्यालय, कलेज, क्याम्पसकादेसे) आयोगसे बिबा मापदण्ड छ्योना लामाहिन्दे थेराङ्बा गेन्दुनकादेला ल्होलो चरणरि अनुगमन क्योइताम लासि जिन्माहिन्दे क्युएए प्रमाणस्यो पिन्बा लामुला ।

नेपालरि सन् १९९०ला दशक हिन्दे ल्होलो ग्रेन शैक्षिक गेन्दुनकादेला उल्लेख्य मात्रारि स्हेङ्बा ताङ्से गति किन्बारि चुबा हिन्ना । प्रतिस्पर्धा ताबारि चुमाहेन्से  लिगि (एक रुपता) स्होबाला छ्याम थे शेक्षिक गेन्दुनसे पिन्बा ग्युइसेर ह्युल थेन फिग्र्याप ह्युल्ला लिरि व्यवस्थित, प्रतिस्पर्धी, विश्वासनीय आन्हेम गुणस्तरीय मुला बिसि सुनिश्चित लाबारि क्युएएला आवश्यकता थेन महत्व ल्हेबा हिन्ना । 

चु थेन स्यान्दो ल्हानान कारणकादेसे लासि नोन वागीश्वरी कलेजता क्युएएला महत्व, उपयोगिता थेन आवश्यकता ताबा हिन्ना । ह्राङ्दा उदाहरण पाङ्गेः 

क) खाजिबाइ नोन कलेज, क्याम्पससे सम्बन्धित विश्वविद्यालय विशेषतः त्रिभुवन विश्वविद्यालय ग्याम्से स्नातक तहरि (बीबीए, बीबीएम, बीआइटी, बीसीए, बीएससी, सीएसआइटी, बीएसडब्लु) थेन स्नातकोत्तर तहरी (एमबीए, एमआइटी, एमबीएम) ल्होलो ह्राङ्बा प्राविधिक थेन व्यावसायिक पक्षला गेताङकादे सञ्चालन लाबारि सम्बन्धन किन्दोमा थे गेन्दुनसे क्युएए अनिवार्य लिरि याङ्तोबा प्रावधान मुला । क्युएए आयाङ्ना स्यान्दो शैक्षिक गेताङला सम्बन्धन आयाङ्सेदा प्रावधानसे लामानोन कलेजता थेला आवश्यकता ताबा हिन्ना ।

ख) ह्युल्ला ग्रेन ग्युइसेर ठिम २०७६ रि सुताइ क्युएएला महत्व थेन आवश्यकता थोरि बाङ पिन्सि चुदा अनिवार्य प्रावधानला विकास लाबा ठिमला कारणसे सुताइ चुला आवश्यकता ल्हेबा हिन्ना ।

ग) नेपालला १६ छा ह्युल्ला योजनारि सुताइ ग्रेन ग्युइसेर सुधार गेताङ न्हाङरिन विश्वविद्यालय अनुदान आयोगग्याम्से लगातार सोरेम दोना (१५ दिङदोना) गुणस्तर सुनिश्चितता थेन प्रत्यायनकृत प्रमाणस्यो याङ्बा कलेज, क्याम्पसकादेता सुचकला दानःरि शैक्षिक उपाधी पिन्बा गेन्दुनला लिरि सञ्चालनला लागिरि स्वीकृति पिन्बा उल्लेख मुला । वागीश्वरी कलेजसे नोन थेआन्सार गे लाबा महवकांक्षा थान्बासे क्युएए किन्बा हिन्ना ।

घ) कलेजसे ह्राङ्से पिन्बा शैक्षिक सेवा थेन सुविधाकादेता सातान गुणस्तरीय, प्रतिस्पर्धी थेन ल्हानान ज्याबा स्होसि थान्चिबारि आन्हेम मान्यता याङ्बा गेन्दुन, समुदाय, लोप्खेन, कर्मचारी, लोप्बोन, आपाआमा थेन स्यान्दो ल्हानान सरोकारवालाकादेला कोङ्बा विश्वास थेन ह्रो याङ्बारि क्युएए किन्दोबा हिन्ना । 

ङ) क्युएए याङ्बा कलेज, क्याम्पसकादेता ह्युल थेन फिग्र्याप ह्युल्ला ल्होलो प्रतिष्ठित ग्रेन शैक्षिक गेन्दुनकादेतेन छ्याम लोप्पा, अनुसन्धान लाबारि सहज ताबासे कलेजसे चुला आवश्यकता म्हान्बा हिन्ना ।

ङ्योइबाः  क्युएए याङ्बाला लागिरि तिका हाराङ्बा प्रक्रिया मुला ?वागीश्वरी कलेजसे थे प्रक्रिया तिका हाराङ लासि छ्योना लाजि ? वागीश्वरीला क्युएए याङ्बारि हाला हालाला तिका हाराङ्बा योगदान ताजि ?

कासालः  खाजिबाइ कलेजसे क्युएए याङ्बाला लागिरि विश्वविद्यालय अनुदान आयोगसे निर्धारण लाबा प्रक्रिया थेन प्रावधानकादेता छ्योना लादोबा तामुला । बिले, आशय स्यो (letter of intent) याङ्बा, स्वअध्ययन प्रतिवेदन (self study report) तयार लासी पेश लादोमुला । थे प्रतिवेदनला ताङ्खिसि क्योइताम लिच्छा समकक्षी परीक्षण टोली (peer Review team) स्होला । ल्होलो चरणरि ल्होलो खेन्पोकादतेन समकक्षी टोली ग्याम्से परीक्षण, अनुगमन ताला । थे अनुगमण ग्याम्से याङ्बा सुझावकादेता सम्बोधन लासि प्रतिवेदन ग्युइसेर गुणस्तर सुनिश्चितता थेन प्रत्यायन परिषदरि पेश लासि लिच्छा समकक्षी टोलीला सिफारिसरि आयोगसे निर्णय लासि क्युएए पिन्बा लामुला ।

चुला बो ल्हानान मात्रारि न्हाङ्ला तयारि लादोबा तामुला । कलेजरि न्हाङ्ला गुणस्तर सुनिश्चितता एकाइ, स्वअध्ययन टोली थेन स्यान्दो ल्होला इकाइकादे स्हेङ्दोबा मुला । छ्यामरि, सम्बन्धित सरोकारवालाकादेतेन क्युएएला महत्व थेन आवश्यकताला बारेरि काठुइ लासिगेन स्वअध्ययन फरामरि उल्लेख ताबा गोर ब्रे खण्ड थेन ग्यार्जा गिसे २० ओटा महत्वपूर्ण सुचकला आन्सारला गे थेन आवश्यक दस्तावेजकादे तयार लादोबा तामुला । गेन्दुनला मुतेबा ग्योइसेर, प्रशासनिक थेन भौतिक पक्षकादेला गुणस्तरीय व्यवस्थापन, पाठ्यक्रम, ग्युइसेर लोप्पा ठिम, अनुसन्धान, नवप्रवर्तन, ग्युइसेर डिछ्या पक्ष, ज्याबा ल्हुइ, सरसफाइ, जनशक्ति ल्होलोरि गुणस्तरीय सुधार लादोमुला । 

वागीश्वरि कलेजसे चु मुतेबा प्रक्रियाकादे छ्योना लामाहिन्दे लिच्छा जेक्खेन क्युएए याङ्बा हिन्ना । क्युएए याङ्बा ताङरि कलेजसभा थेन कलेज व्यवस्थापन समितिला पदाधिकारीकादे, लोप्खेनकादे, गेनामकादे, वागीश्वरी मावि, वागीश्वरी कलेज अफ म्यानेजमेन्ट, तिन्हाङ्गार लोप्चिबा लोप्बोनकादे, ङ्हाच्छला लोपबोनकादे, ल्होलो गेन्दुनला प्रतिनिधिकादे, खिम्जे कलेज थेन लोप्खाङला प्रिन्सिपलकादे, आपाआमाकादे, ह्युल्ला अग्रज अगुवाकादे विश्वविद्यालय अनुदान आयोगला ङ्हाच्छला थेन दात्तेला गेनामह्रोजुगु, क्युएए सचिवालयला ङ्हाच्छलातेन दात्तेला पदाधिकारी थेन गेनामह्रोजुगु, समकक्षी परीक्षण टोलीला चोहो थेन ह्रोम्हिकादे थेन स्यान्दो ल्हानान ज्याबाम्हान्बाकादे महानुभावकादेसे प्रत्यक्ष थेन अप्रत्यक्ष लिरि अमूल्य सहयोग थेन योगदान पिन्स्युबा मुला ।

ङ्योइबाः वागीश्वरी कलेजरि तिनान्हाङ्गर हच्युबा हाच्युबा नुररि अध्यापन ताजिबा मुला आन्हेम क्युएए याङ्सि लिच्छा तिका हाराङ्बा छार नुर अध्यापनला सम्भावना म्राङ्स्युबा मुला ?

कासालः  वि.स २०६४ दिङरि त्रिभुवन विश्वविद्यालय ग्याम्से सम्बन्धन किन्सि स्हेङ्बा चु कलेजरि तिन्हाङ्गार ब्याचलर लेबलला गार ङ्हि बीए थेन बीबीएस आन्हेम स्नातकोत्तर तहरि मास्टर लेबलला गोर ङ्हि एमए समाजशास्त्र थेन एमबीएसला ग्युइसेर गेताङकादे चाल्दिजिबा मुला । बीएरि लोप्बोनकादेला सेम आन्सार थेन दुइसे ह्रिबा आन्सारला social work,sociology, rural development, mass communication and journalism, major english, major nepali, major economics, major political science छ्यामला नुरकादेला अध्यापन ताजिबा मुला । छार नुरकादे कलेज डिछ्या समितिसे खाजिबा खाजिबा नुर तोबा म्हान्ला थेरिन भर पर्दिमुला ।

ङ्योइबाः क्युएए याङ्बा लिच्छा कलेजलासामु मुबा चुनौतीकादे तिका तिका म्राङ्स्ह्युबा मुला ? वागीश्वरी कलेजसे थे चुनौती हाराङलासि समाधान लासिकेन निसेला मुला ?

कासालः उच्च ग्युइसेररि बोकिन्बा खाल्दामानला लागिरि क्युएए उपाधि याङ्बा गोर गि महत्वपूर्ण उपलब्धि हिन्ना । क्युएए याङ्बा कलेजग्याम्से सम्बन्धित विश्वविद्यालय, विश्वविद्यालय अनुदान आयोग ग्याम्से मान्यता याङ्बा ह्युल थेन फिग्र्याप ह्युल स्तरला गेन्दुन, कलेज डिछ्या समिति, लोप्खेन, गेनामकादे, लोप्बोन, आपाआमा, समुदाय थेन स्यान्दो ल्हानान सरोकारवालाकादेसे ल्हानान अपेक्षाकादे थान्बा तामुला ।

खोपोङ जिल्लारि क्युएए याङ्बा गिक्छा सामुदायिक लोप्खाङ ताबारि सफल चु वागीश्वरी लोप्खाङ ग्याम्से नोन थेनिकादेसे ल्हानान अपेक्षा थान्बा तादोला । थेनिकादेला अपेक्षा आन्सार सफलतापूर्वक गे लाआहाम्नि बिसाम याङ्बा चु उपलब्धि नोन खेरो निसेदा मुला । थेतासि चु ह्यङ्ला लागिरी ङ्हाज्याङ चुनौती हिन्ना । क्युएएला साइ, मान्यता थेन मापदण्ड आन्सारला कलेजला गुणस्तरता निरन्तर ल्हेना लासिकेन निदोसेला चुनौती मुला । चुतेन छ्यामनोन डिछ्या, भौतिक, प्रशासनिक, संसाधन डिछ्या, अनुसन्धान, नवप्रवद्र्धनला छ्याम ल्होला पक्षकादेतेन सम्बन्धित स्यान्दो ल्हानान चुनौतीकादे नोन मुला ।

चु मुतेबा चुनौतीकादेता सामूहिक सेमतेनछ्याम कलेज डिछ्या समिति, कलेजसभा, लोप्खेन, गेनाम आन्हेम समुदायला ज्याबाम्हान्बा ह्रोकादेला सामूहिक प्रयास ग्याम समाधान लाबारि हाम्ला बिबा ङाला कोङ्बा विश्वास हिन्ना ।

ङ्योइबाः क्युएए याङ्सि लिच्छा लोप्बोन थेन आपाआमाकादेला तिका हाराङ्बा ग्युइसेरला अपेक्षा वागीश्वरी कलेजसे छ्योना लाहाम्सेदा म्राङ्स्युमुला ?

कासालः वागीश्वरी कलेजला सफलताला ल्हानान दानःगुङरि आपाआमा थेन लोप्बोनकादेला ह्रो थेन विश्वास प्रमुख हिन्ना । कलेजता क्युएए याङ्ना लाबारि ह्रोनिसे ल्हानान ह्रो लास्युबा मुला । थेतासि ह्रोन्ना अपेक्षा आन्सार गे लासिकेन ङ्हाच्छा वाङ्बा कलेजला जिम्मेवारी नोन हिन्ना । कलेजसे ह्रोनिला ल्होला अपेक्षाकादेता ताङ्से छ्योना लाबा योजना स्होसि ङ्हाच्छा वाङ्सेला मुला ।

क्युएए याङ्बा बिमा ङ्हाच्छा नोन वागीश्वरी कलेजसे सोमर्याम नेपाल ह्युल टपला नतिजा बाजिन्बा मुला । चु ग्याम सर्वाधिक उत्तीर्ण प्रतिशत ल्हेबाला दानःरि विश्वविद्यालय अनुदान आयोगग्याम्से रु. ७६ बुम (लाख) पुरस्कार नोन याङ्बाला मुला । 

सङ्गीता बुद्धाचार्यसे ह्युल्ला सामुदायिक कलेजकादेरी नेपाल टप नतिजा बामुबा बिसाम बबिता ग्वाछासे बीबीएसरि नेपाल टप लामुबा । चुराङ्बा गौरवता खाबा रेरि नोन कायम थान्बा प्रयास तासेला मुला ।

ङ्योइबाः क्युएए याङ्बा खोपोङला गिक्छा सामुदायिक कलेज ताबा हिसाबसे ज्ञानविज्ञानला केन्द्रविन्दु दोबा दिशारिक्यार निजिबा खोपोङ्दा सहजताला वातावरण स्होबारि हाम्ला ?

कासालः लिच्छाला दुइरि खोपोङदा ह्युल थेन फिग्र्याप ह्युलरि ङोसेना लाबा ल्हानन दानःकादे गुङरि ग्युइसेर महत्वपूर्ण दानः हिन्ना । खोपोङरि मुबा ग्युइसेर गेन्दुनकादेसे पिन्बा ग्युइसेर गुणस्तरीय, व्यावहारिक थेन ल्हुइ उपयोगी तेन्मुला । ग्युइसेरता गे, सीप थेन रोजगारतेन थुइबारि हाम्बा कारणसे खोपोङला ग्युइसेर गेन्दुनकादेफिरि ह्युल्बाला विश्वास ल्हेबा म्राङ्मुला । वागीश्वरी कलेजसे क्युएए याङ्माहेन्से चु विश्वास झान ल्हेसेला म्राङमुला ।

ग्युइसेर गुणस्तर सुधार, छारग्युइसेर गेताङ थेन लोप्पा ठिमकादे, सामुदायिक सेवा, परामर्श थेन तालिमला गेताङ सञ्चालन, अनुसन्धान थेन छारप्रवद्र्धनता प्रवद्र्धन, फिग्र्याप ह्युल्ला ग्युइसेर गेन्दुनकादेतेन सम्बन्ध विस्तार लासि कलेजसे खोपोङ्दा उत्कृष्ट ज्ञान, विज्ञानला केन्द्र स्होसेला मुला ।

ङ्योइबाः क्युएए याङ्बा कलेजसे फिरग्याप ह्युलरि निबा लोप्बोनकादेता काबारि हाराङ्बा भूमिका क्लाङ खाम्ला ?

कासालः क्युएए याङ्बा कलेजसे लोप्बोनकादेदा गुणस्तरीय ग्युइसेर, छारग्युइसेर गेताङकादे थेन व्यावसायिक सीपकादे पिन्बारि हाम्ला । चुसे लोप्बोनकादेता स्थानीय, ह्युल थेन फिग्र्याप ह्युल स्तररि प्रतिस्पर्धी थेन सक्षम स्होला । कलेजसे रोजगारीला अवसरकादे सृजना लाबारि उद्योग, व्यवसायीकादेतेन सहकार्य थेन साझेदारी लासिकेन Non credit course अन्तर्गत व्यावसायिक, सीपयुक्त तालिमकादे सञ्चालन लासि लोप्बोनकादेता ह्युलरिन रोजगारीला सुनिश्चितता लाबारि खाम्ला । 

रोजगार स्हेङ्खाम्साम कलेजसे गुणस्तरीय ग्युइसेर थेन गेला अवसरला लागि फिग्र्याप ह्युलरि लोप्बोनकादेदा चुरिन थान्बारि खाम्ला ।

ङ्योइबाः क्युएए याङ्बारि प्रान्जिबा स्यान्दो कलेजकादेसे सुझाव ह्रिसाम तिगा सुङस्ह्युला ?

कासालः  क्युएए खाजिबाइ नोन ग्युइसेर गेन्दुनला गुणस्तर सुधारला लागिरि किन्तोबा याखारगि प्रक्रिया हिन्ना । थे प्रक्रियारि कलेजकादेता बोर्दोला बिबा ङाला म्होइजेन मुला ।

प्रस्तुतीः राजु तामा