ल्हाना ग्योइकादेदा ह्राङ तामाङला ग्योइदा नोन थुम्ना लासि तिङ थेन सुङ गिक्खेन ताबारि आपिन्बा गे ग्युइसेरला मिनरि ग्योइदा सेबान गिक्खे जातीय राज्यदा ह्रो लाबा गे लोप्खाङ ग्याम्सेन ताबा मुबा । बि.सं. २०५८÷५९ दिङ हेन्से तामाङला समृद्धि ग्योइ आरेना ताबारि आखाम बिबा ताम गोसि हुलगि कलमजीविजुगु भाषिक लडाइरि ल्हागतिजि ।

अहोरात्र थेन्से लाबा संघर्षला दोङरापसे तिनि बागमती प्रदेशरि तामाङ ग्योइ सरकारी गेदोइला ग्योइ दोबा मुला । नीति, ठिम, ग्युइसेर, व्हाइ–ह्रोल्ज्याङ, सिनेमा, यान्पाङ, सडकहेन्से सदन दोना मुतेबा थुमरि ताम पाङ्बा, ब्रिम्याङ्बा याङ्ताम याङ्बा मुला । 

तामाङ ग्योइला ग्योइकाइ गेताङ रत्नराज्य क्याम्पस, भृकुटीमण्डपरि क्योङ लाला लिच्छाला कामरेकुनु ताबा लामुबा । थे गेताङ्दा जातीय द्धन्द ल्हेना लाइ लाबा पाले लासि निरंकुश ग्लेतन्त्रला दुइरि सिभिल प्रहरीकादेसे धरपकड लासि ह्राङ्ला ग्योइ सोना लाबा अभियन्ताकादेदा स्युर्बा दृष्य तिनि नोन ताजा मुला ।

थेदुइ हेन्से तिनि दोना दोगामा २४ दिङ छ्योजिन्जिम । जामाहेन्से तिनिदोना तामाङ डाजाङ गेन्दुन थेन थेदा नेतृत्व लाबाजुगुसे भाषिक लडाइला लिरिन गे लाचिबा मुला । खानाङ्से नोन न्होर ह्रो आतामा सुताइ ह्राङ्ह्राङ्लान खर्चरि चु गेन्दुन थेन गेन्दुनसे लाबा गेजुगु थेनआताना ङ्हाच्छा ब्राचिबा मुला । तामाङ डाजाङ स्योस्यो, तामाङ डाजाङ अनलाईन, रेडियो सगरमाथारि संचालन ताचिबा ‘तामाङ काइ’ रेडियो गेताङ, लाला लिच्छाला कामरेकुनु ताबा ‘ग्योइकाइ गेताङ’ तामाङ ग्योइरिन ङ्यान्बा, डोबा थेन थेबारि याङ्चिबा मुला ।

तामाङ ग्योइ सोना, छार्ना, ल्हेना लाबाला लागि चुह्राङ्बा गे तिनिदोना खाजिबाइ गेन्दुनसे लाबा आरे । तामाङ डाजाङ स्हेङ्बा, ह्रो लाबाजुगु ग्याम्सेन तिनि ‘तामाङ राष्ट्रिय लाइबेरी’ स्हेङ्बा दोनाला दोङराप रचतिबा मुला ।

तामाङ डाजाङ स्हेङ्बा दुइला स्हेङखेनहेन्से ङ्हाच्छाला चोहो यकिना अगाध, मायालु ङ्यासुर, दीपक घिसिङ, भक्त योन्जन, ईन्द्रकुमार तामाङ, अर्जुनबहादुर तामाङ, बुद्ध योन्जन, सन्चु ब्लोन दोनासे तामाङ ग्योइला लागि ग्रेन योगदान पिन्जिन्बाला मुला । दातेला चोहो ङा फूलकुमार बम्जन थेन ङाला कार्यसमितिसे नोन तामाङ ग्योइला लागि ह्राङ्ला व्यक्तिगत स्वार्थ बिमा थोरि राप्सि गे लाचिबा मुला । ह्राङ्ला नाम्छाला दुइ ग्याम दुइ तेसि तामाङ डाजाङला मुल उद्देश्य सोना लासि थान्बा दोखाङ किन्बान दातेला कार्यसमितिसे नोन खाबा रेरि गेन्दुनला अधिवेशनला छ्याम तिगाइ लाइ बिबा उद्देश्य थोबा मुला । ‘ह्याङ तामाङ हिन्ना’ बिसि गर्व लाबाजुगुसे तामाङ ग्योइ सोना लाबारि ह्रो लाबाला लागि ङान्छे म्होइजेन लाला ।

तामाङ ग्योइ थेन ग्योइकाइरि गेलाचिबा स्यान्दो गोर ब्लि तामाङ ग्योइकाइ गेन्दुनजुगु डुङ्जिन्बा दुखद् दुइ मुला । तामाङ डाजाङसे नोन चुह्राङ्बा आज्याबा रे च्याआतोगाइ बिबा ङान्ना बाङ हिन्ना । दारे तामाङ ग्योइ सोना लाबारि ह्राङ्निला नोन छ्या तासेला मुला । ह्राङ्निला ग्रोइ, सुझाव थेन ह्रोला अपेक्षारि ङानि मुला ।

(छिगला अर्थः ग्युइसेर– शिक्षा, गेदोइ– कामकाजी, ठिम– कानुन, ह्रोल्ज्याङ– संगीत, यान्पाङ– संचार, याङ्ताम– अधिकार, पाले– आरोप, नाम्छाला– पेशागत, ग्रोइ– सल्लाह, ।)

दोःबा : यकिना अगाध