भोजपुर आक्रमणला लागि सिन्धुलीग्याम लाछाला (महिनौं) ह्रेङ्बा अभियान । दोलखा जोङ्ला सुरी, झ्याँकुला १२ छा घन्टाला हान्डो क्रेमा क. अर्चना थेन क. रश्मितादा महिनावारीला फो स्हुसे आउदिन गा¥हो स्होजि । फर्मेशनला तालरि थेनिकादे ब्राबारि आखाम्बा नाछालरि दोजि । एच. क्यू. से ङादा च्याबा जिम्मा पिन्जि । थेन्ना ल्हुइथाङ स्वास्थ्य जिम्माला छ्याम ल्हुइथाङ्ना लासि सम्पर्करि बासि खाबा आदेश जारी ताजि । थेन्ना हातियार फोर्ससे बोर्सि निजि । तासाइ स्यान्दो युद्ध बार्बुस्हे, लजिस्टिक थेन चाबाला दोइ बिसाम ल्हिबान मुबा । निरन्तर ल्हाम, ल्हिबा झोलाला दोइसे ब्लाप्बा ल्हुइरि महिनावारीला का ल्हानान ब्योङ्बा मुबा । सरसफाई थेन निश्चित दुइरि प्याड पोआम्याङ्मा कासे माङ्ग्यारला ड्रेसला बो सुताइ बाम्बा मुबा । कासे ठाइकोङ्बा पेन्टीला धारसे काङ्सुजुगु आज्याना लासि ग्रेबा मुबा । कासे ह्रेङ्बा दुइदोना बाम्बा प्याडरि स्हुइबा ङ्यान्दि पेजाङ नोन ल्हानान पासतिबा मुबा । थेनोन ङ्यान्दिसे जामेकोला कमरेडहरु फर्मेशनतेन ल्हाम लाबारि खाम्बा आरेमुबा ।
झ्याँकुला गाङ क्रेसिमाम चेर्दुङ गाङ थामाहेन्से ग्युरु गर्जाङ फाप्ना फाप्नान ङ्यासे दोप ताजि । थे दुइरि मि ङ्हाच्छा गौरिशंकर ज्योमोगाङ राप्चिबा म्राङ्मुबा । ख्यारख्युररि रुङ्बा ह्रि जेक्खे म्राङ्मुबा । मोक्कोन ड्रेस कासे बाम्बासे कमरेडजुगुसे सिविल कपडा पोजि । ङाइ ब्यान्डेजरि कट्टन थान्सि प्याड स्होपिन्जि । थेदुइरि बजारला आधुनिक प्याड खानाङ याङ्से ले ! थे ज्योस्हेङ नोन ङाइ क्योलोलो आइसीआरसीसे पिन्बा कुबाग्याम लोप्बा मुबा । थेसे थेन्दा नोन देबाः स्होजि । दिक्गि ब्रासि गर्जाङ दोमा म्हुनला ब्रे ङ्ह्याजिन्बा मुबा । थे म्हुना ङादा आउदिन छावा खाबा ङ्यान्दि ङा योनान म्हेर्जि । जामेकोला कमरेडजुगु कासे ठाइकोङ्बा कम्व्याट ड्रेस ख्रुबारि धारारिक्यार निजि ।
ङा स्ह्योरि रेमा थेनिकादे आखार्चिबा सिम्बान ड्रेस क्वान्सि तयारी नाछालरि मुबा चिम । ङानि खात्दामान दुइरि नोन एलर्टरि तातोमुबा, चितोमुबा । ङादा नोन महिनावारी चुजिन्मुबा । थेतासि जाजाफो स्हुखाचिमुबा । स्ह्योरि ब्रे ङ्ह्याबा दुइरिक्यार सेना ङानि मुबा ग्लारिक्यार खाबाकेन लाबा तामसोर खाजि । बिमाह्राङ च्युइ ङ्ह्यामाहेन्से गर्जाङ च्योदोरि ग्रेन भीषण लडाइँ ताजि । ङ्यासे गाइना दोनान लडाइँ चलप ताचिबा मुबा । थेदुइला शाही सेनासे हवाई फोर्स ल्हानान थेरि बाजिन्बा मुबा । थे लडाइँरि क. लक्ष्य, क. कल्यानला छ्याम तिगाइ ह्रोजुगु गुरस्ह्युजि । थेन्दा सहिदला डेन पिन्बान ह्राङ्लान तोसोसे फ्लिकदोसि खाजि । थेदुइरि क. कुमारी थेन ङाला छ्याम क. शिखर, क. पासङ, क. सबिना थेन क. रेशम घाइते तासि दोगाजि । घाईतेजुगु छेङ्बाकेन पुइबा डिछ्या लासिमाम ङ्हाच्छा वाङ्बाकेन लामा दोलखा एरिया सेक्रेटरी क. रोशनतेन ह्रुप ताजि । थेला अनुमानरि दोसि रुङ्बा ह्रिला थोबोरिक्यार थुमथुमला म्हुनरि ब्राबा बाङ लाबान लामा क. शिखर सातानला लागि म्हेर्जि । थेला बु आरेबा ल्हुइ थेनोन ह्रिरि ख्लासि ङ्हाच्छा वाङ्जि । दारे घाइते सोम गुङ्ला सबिना, रेशम स्हुखाबा च्याङ्ना लाबा मानला भररि का ताइना लाबाकेन ब्राजि । पेजाङरि गोली टासिमाम गम्भीर घाइते ताबा क. पासाङदा बिसाम गोरसोम ल्होसि ल्हाला ह्रि, दोपदोप्पा म्हुनला हान्डारि म्हुक्गि पुइसिमाम याखारगि शेर्पाला गोठेरि दोना लाजि । तासाइ थेरि दोबा ह्रेच्छाकरिन क. पासाङ नोन सहिद दोजि । दारेम ङानि थेग्याम योना योना ङ्हाच्छा वाङ्जि । तिल्दाबिसाम दुश्मनसे ङान्दा लिच्छा लिच्छा दाङ्बारि खाम्सेला लोङ्बासे । स्ह्योला दिनिला स्हेरतेन ङान्ना ल्हाम ग्लिङरि ताजि ।

ङाइ म्हुक्गिन प्याड सुताइ पोबारि आम्याङ्नि । क्याबा मुतेबा फ्लाजुगु तेमा ङाला काङ्सु स्हुइबा मुबा । ल्हुइरि बाङ परतिसि झन का ल्हाना ब्योङ्चिबा मुबा । क्यार्से क. सबिना बाङ लामा पोररि दोबा प्रेसरला ङ्यान्दि स्हुखासि मिख्लि प्रुलुलु पुइमा छोर्मुबा लिच्छारि ह्याङ्से म्हाइबा तिगा हिन्ना ? थेला लागि चुह्रङ्बा कठिन ल्हाम ब्राचिमुला । ङ्यासेरिक्यार चंखु दोमाहेन्से क्योलोलो ढुक्क ताजि । दारे ह्रावाला छ्याम ब्लाप्बा न्हाम्याङ्सेला मुला । तासाइ ङान्ना ज्योइ दाङ्बान क. लक्षमण ङ्यासे ङानि मुबा ग्लारि दोगाजि । तिल्दाबिसाम गेदिमसे ह्रेमकोला ह्रोजुगु घाइते ताबासे ल्हुइथाङमि नोन ह्रेम्कोला पुइगाबाला चिम ।
गेदिमदा थाहा आरेमुबा क. पासङ थेन क. शिखर ग्यालामरिन सहिद दोबा ताम । दोसि स्ह्योरि टोलीरि दोबाला लागि ल्हाग चुजि । तिल्माहेन्से कासे बाम्बा क्वानसे झोला प्लिङ्बान मुबा दारेम थेह्राङ्बान नाछालरि ल्हाम तितोबा ताजि । ह्राङ्ला फर्मेशनरि दोनोन तोबा मुबा । तिल्मा केर्थाङला गाङग्याम च्यामा पाथिभाराला गाङग्याममि यासेन थुर्लाह्राङ छोर्बा गौरीशंकर ज्योमोगाङ दाते दोसि स्यान्दो गाङरि दोमा ओस्बान म्राङ्चिबा मुबा । म्हान्जि, खानाङए ह्याङ्से कल्पना लाबा गणतन्त्र नोन चु ज्योमोगाङ ह्राङ्बानमि आहिन ? ङामरि ह्राङ छोर्बा दोसि गाङ खासिमाम खापपिन्बा !
झन गाह्रो, झन अप्ठ्यारो । ग्रेन ल्हाला युङ्बा, ब्राब्ले ओम लोङ्खेप्पा हुइकादे । शेर्पा गोठेरि दोसिमाम कुमारी काइ दाइबारि चुजि । ङान्ना रुटरि कमान्डर रोशनतेन याखारगि शेर्पा कामरेड नोन मुबा । थेनोन जाजाकार फुर्सदला दुइरि तिगाइ आख्रुना आताबा क्वानजुगु ख्रुजि ओम बाङ्से ज्योर्जि । प्याडदाइ ओस्बान लाजि तिल्दाबिसाम बाम्बा प्याड प्रयोग आलाबारि स्यान्दो विकल्प नोन आरेमुबा । घन्टौला ग्लिङला ल्हाम थेन निरन्तर का ब्योङ्बाला ङ्यान्दि ङा आउदिन सिथिल ताबा मुबा । काङ्सु गिसेम गि स्हुइबासे पेजाङ, काङ्सुजुगु आउदिन क्रोचिबा मुबा । काला चाप बाम्बा प्याडसे ताबारि आखाम्ना माङ्ग्यारला क्वाननोन बाम्जिन्बा मुबा । तासाइ ङाइ ह्रेमकोला कामरेडला डेनला लागि चु मुतेबा छुम्नोन तोबा मुबा । कमरेड कुमारीसे ङादा ह्रो लाचिबा मुबा ।
रामेछापला आर. भि पोईन्टरि दोना लासिमाम रोशननि दोसि जोङरिन फ्लिकदोसि निजि । ङानि दोसि सोलु जोङला गोलिला आर.भि पोइन्टला लागि निजि । गोलिला पोइन्टग्याम जुनवेंशीला आर.भि पोईन्टदोमा ब्रामा ग्यालामरि कुमारीदा महिनावारी तामा ख्रुबा साबुन सुताइ आतानि । तिल्दाबिसाम थेदुइरि ङानि टोलीबिमा माङ्ग्यार मुबा । छ्याम मुबा चाबास्हे, पकेट खर्च नोन जिन्बासे नाम्साबाला भररि ब्राचिबा मुबा । चुह्राङ्लासि ऐसेलुखर्करि दोमा दोसि दुश्मनतेन भीषण युद्ध ताजि । स्ह्योहेन्सेन महिनावारी ताबा नाछालरिन युद्धरि वाङ्जि ।
कमान्डर क. सरिता दोसि म्हुक्गिला लागि मोर्चाबन्दी युद्धरि वाङ्मा स्ह्योरि ब्लाप्बा, फोङ्सार्बा लि थेन कासे बाम्बा ल्हुइ थोसिमाम ह्रोलाबारि दोगाजि । ङानि थेरि मुबा जामेकोलाकादेसे खालाइसे पाइन्ट, खालाइसे पेन्टी पेन्सिमाम कट्टनला प्याड स्होसिमाम पिन्जि । कमान्डर कमरेड सरितासे बिबाकेन मुबा, ‘तिल्मा रेहेन्से म्हुक्गिला लडाइँरि या गिसे हतियारला च्याम्बररि म्यागजिन पोबा थेन स्यादो यासे प्याड पोसिमाम लड्तिजि ।’
चुह्राङ्लासि भोजपुर मोर्चाला लिच्छाला म्याप ब्रीफिङदोना दोमा रेनिकुनुला भोजपुर आक्रमणला लडाइँरि ताबारि खाम्बा महिनावारी काबाला लागि क. लिला थेन क. निमासे मेथार्जिन चक्की चासि फस्ट एसल्टरि लड्तिबारि निजि । थाहा मुबा थेह्राङ्बा मान चाबा ल्हुइथाङ थेन लिउला लागि हानिकारक ताबारि खाम्ला । तासाइ ङान्ता ह्युलला चिन्ता मुबा । लडाइँला पीर मुबा, थेतासिमि ल्हुइला ख्याल आलानि । लिच्छारि क. अर्चना थेन क. रस्मितादा दोलखा जोङ्ला नाम्दुरि शाही सेनासे सेजि । क. सरितादा शैलुङरि सेजि । क. कुमारी चितवन जोङ्ला दारेचोक भिडन्तरि सहिद दोजि । क. लिला झुरझुरेरि गुर्जि । क. निमा भोजपुररिन सहिद दोजि ।
चुह्राङ्लासि तोङ्जाछा जामेकोलाजुगुला महिनावारीला कठिन स्हुसे स्हेङ्सि स्होबा ग्यालामग्याम याङ्बा तिनिला साँढे चार छिगला गणतन्त्रला खाजिबा छिगसे थे जामेकोलाजुगुला डेन लाबा हैसियत थान्न ताला ? मुतेबा छोन्बो योद्धाजुगु थेनोन रेजुगु ओर्सिमाम निसाल म्हाइचिबा मुला ।
(छिगकि दोनः नाछाल– अवस्था, ल्हुइथाङ– स्वास्थ्य, ल्हुइथाङ्बा– स्वस्थ्य हुनु/बिरामी निको हुनु, बार्बुस्हे– सामाग्री, स्हुइबा– घर्षण, काङ्सु– जाँघ, ङ्यान्दि– कारण, पेजाङ– गुप्ताङ्ग, ज्योमोगाङ– हिमाल, ज्योस्हेङ– कला, कुबा– तालिम, डिछ्या– व्यवस्था, थुमथुम– औंसी, क्योलोलो– बल्ल/भखरै, ह्रावा– रक्षा, कोङ्ह्राना– सुरक्षित, ल्हुइथाङमि– स्वास्थ्यकर्मी, गेदिम– कार्यालय, जोङ– जिल्ला, लिउ– भविष्य)
दोःबा : यकिना अगाध
नुवाकोट ८ तापाग्रेन । बागमती प्रदेश सरकारसे ककनीरि स्हेङ्बा भ्यू टावर थेन बहुउद्देश्यीय गेताङ हल ककनी गाउँपालिकादा पिन्बा मुला । बागमती प्रदेशला रिमठिम ओसेम पर्यटन ब्लोनखाङग्याम विनियो...
याम्बु ४ तापाग्रेन । ज्योति विकास बैंकसे ह्राङ्ला ग्राहकदाजुगुदा साप्तोन काप्सि पिन्बा दोन्तासे बैंकला मोबाइल बैंकिङ एप, ज्योति स्मार्टग्याम हवाइ टिकट ग्लुमा ग्यार्जा ङ्हा क्यासब्याक ...
सिन्धुपाल्चोक ७ तापाग्रेन । सिन्धुपाल्चोकला मेलम्ची नगरपालिका वडानम्बर ९ रि मुला ज्यामिरे नाम्सा । चुरि मुबा क्यौलेठाना दानिस्ह लोप्खाङरि दाते १०८ म्हे लोप्खेनजुगु मुला । वि.सं. २०३३ ल्...
कुलैनबारी मङपूला सेमछुबा ल्हारि केबा नीलम तामाङ दशक सोमहेन्से व्हाइखा ब्रिबारि सक्रिय मुला । व्हाइखाबिमा व्हाइ थेन चेमा नोन ब्रिबा लामुला । हिन्दी थेन उर्दुरि सुताइ व्हाइखा ब्रिबा लामु...
तामाङकादेरि प्रचलित माउलिक व्हाइ गुङ्ला बोम्साङ नोन याखारगि हिन्ना ।
बोम्साङ व्हाइदा स्हु थेन बेदनाला व्हाइ बिबा लामुला । रिमठिमरि नोन कोबा बोम्साङ व्हाइकादेलान स्हेग्याम याखारगि ...
यकिना अगाध
ईन्द्रकुमार तामाङ